| Titolo: | Baza Literatura Krestomatio |
| Subtitolo: | 4a, korektita kaj kompletigita eldono |
| Aŭtoro(j): |
kompilis:
Vilmos Benczik
István Ertl
Russ Williams
KORĴENKOV, Aleksander |
| Eldonejo: | Kaliningrad / Kaunas, 2019 (4a eld) |
| ISBN: | 9786099508771 |
| Akireblo: | aĉetebla |
| Tipo(j): | legolibro |
| Nivelo: | B2, C1, C2 |
| Celgrupo: | internacia |
| Aĝgrupo: | pluraj aĝoj |
| Aĉeteblo: | UEA: 27.00 EUR (sen varimposto)
FEL: 27.00 EUR (inkl. la varimposton) |
| Lingvo(j): | Esperanto |
| Nia opinio: | Originalaj verkoj kronologie aranĝitaj, kun biografiaj notoj. Tekstoj de okdeko da aŭtoroj.
Antaŭparolo
Antaŭ 40 jaroj en Budapeŝto aperis du krestomatioj: la unua volumo de Krestomatio de Esperanta Literaturo. Faktoj, dataro, bibliografio (KEL) kaj Baza Literatura Krestomatio (BLK). La trivoluma KEL (la dua volumo aperis en 1981, kaj la tria en 1982), kompilita de István Szerdahelyi por studentoj de la Esperanto-fako de la universitato Eötvös Loránd en Budapeŝto, prezentis la unuan periodon de la Esperanta literaturo, sed ĉi tiu 500-ekzemplera krestomatio estis apenaŭ konata ekster la medioj universitata kaj literaturologia.
Sed la samtempe eldonita BLK, kompilita de Vilmos Benczik kiel kolekto de specimenoj akompane al la literaturhistoria parto de Gvidlibro por supera ekzameno, rapide populariĝis en Esperantujo kiel “literatura minimumo en la esperantista kultura komunumo”. La unua eldono (3500 ekz.) de BLK disvendiĝis en du jaroj, kaj en 1982 aperis la dua eldono (3000 ekz.), al kiu Benczik aldonis la biografian parton por tiuj legantoj, kiuj ne havis la menciitan Gvidlibron. En 1986 estis publikigita la tria eldono (2320 ekz.).
Ankaŭ la tria eldono (pli ĝuste, represo de la dua eldono) post kelkaj jaroj estis elĉerpita, sed pro la drastaj politikaj kaj ekonomiaj ŝanĝoj la eldonado de Hungara Esperanto-Asocio ŝrumpis, kaj plia (re)eldono ne sekvis.
BLK de jaro al jaro iĝis ĉiam malpli aktuala, ja la plej freŝa teksto en ĝi (fragmento el Kiuj semas plorante… de Éva Tófalvy kaj Oldřich Kníchal) estis verkita probable en 1979, sed dum la sekvaj kvardek jaroj aperis pluraj atentindaj beletraĵoj, kiuj meritis iĝi parto de nia “literatura minimumo”. Ni kontaktiĝis kun Vilmos Benczik, kiu tre volonte permesis al ni pretigi novan eldonon de BLK, kondiĉe ke ĝi enhavu ĉion, kion li elektis, kaj postrikolton kun verkoj de novaj aŭtoroj, kiuj mankis en la tri Budapeŝtaj eldonoj.
En septembro 2018 formiĝis tripersona redakta komitato, kiu fine de la jaro kompilis liston de la aldonendaj aŭtoroj.
Nia tasko estis pli facila ol tiu de Benczik, antaŭ kiu “ne okazis provo kompili libron, kiu pretendas doni superrigardon pri la tuto de nia literaturo”. Ni povis uzi liajn elektoprincipojn, kaj krome je nia dispono estis la intertempe eldonitaj literaturhistoriaj verkoj CEOLE (Sutton G. Concise Encyclopedia of the Original Literature of Esperanto. New York, 2008) kaj HEL (Minnaja C., Silfer G. Historio de la Esperanta Literaturo. La Chaux-de-Fonds, 2015). Ni mem elektis la verkojn de la forpasintaj aŭtoroj, kaj danke al la afabla helpemo de la vivantaj aŭtoroj ni ricevis la tekstojn, kiujn ili opiniis indaj kaj endaj por la aperigo en la kvara eldono de BLK.
“Ankoraŭ neniu plaĉis al ĉiu”, – tekstas la Zamenhofa proverbo. Estas klare, ke same kiel Benczik, ni ricevos ne nur laŭdojn, sed ankaŭ riproĉojn, ekzemple, pro tro malmultaj virinoj kaj ekstereŭropanoj inter la aŭtoroj, aŭ pro manko de iu(j) aŭtoro(j) kaj verko(j) en BLK. Ni volonte enmetus verkojn de afrikaninoj aŭ azianinoj, sed, same kiel por nia antaŭulo, la ĉefa kriterio por ni estis ne la sekso aŭ loĝlando de la aŭtoro, sed la literatura valoro.
Post la elektado sekvis la redaktado, kompostado, enpaĝigado, provlegado ktp. Ni redaktis kaj kompletigis la malnovajn biografietojn kaj aldonis la biografietojn de novaj aŭtoroj (la strukturo de la biografioj iom ŝanĝiĝis; nun en ĉiu biografieto post la litero V sekvas la ĉefaj libroformaj verkoj de la koncerna aŭtoro).
La dua kaj la tria eldonoj de BLK entenis 134 prozajn kaj poeziajn tekstojn de 59 aŭtoroj. Al ĉi tiu tekstaro ni aldonis du romanfragmentojn de Karolo Piĉ kaj Eli Urbanová, antaŭe reprezentitaj nur per poemoj. La Postrikolton konsistigis 63 tekstoj de 23 novaj aŭtoroj. Rezulte, la nuna eldono de BLK enhavas 199 tekstojn de 82 aŭtoroj.
Ni esperas, ke ĉi tiu krestomatio estos utila por studantoj de la Esperanta literaturo en la Interlingvistikaj Studoj ĉe la universitato Adam Mickiewicz en Poznano, kaj en esperantistaj renkontiĝoj, ekzemple NASK kaj SES, kie regule okazas kursoj pri la Esperanta literaturo.
Plej granda laŭdo kaj ĝojo por ni estos ekscii, ke iu el la novaj esperantistoj, traleginte en BLK romanfragmentojn aŭ poemojn, legos ankaŭ la plenajn romanojn aŭ poemarojn, el kiuj estas plukitaj tiuj fragmentoj aŭ poemoj.
Agrablan legadon! Aleksander Korĵenkov"
Demonstra versio: La komencaj paĝoj (1-7), specimenaj paĝoj de kelkaj aŭtoroj, du biografiaj paĝoj kaj la ok lastaj paĝoj (361-368) estas libere elŝuteblaj kiel pdf-dosiero.
Ligilo al la paĝo de la eldoninto. |
| Kreodato: | 2019-10-28 17:58:01 |
| Lasta redakto: | 2019-12-12 08:56:05 |
| Montroj: | 15873 |
| Dosieroj: |
Mankas dosieroj.
|
Ekstera formato
| Mezuro: |
20 x 14 cm |
| Paĝnombro: |
365 |
| Koloreco: |
nigra-blanka |
| Ilustraĵoj: |
neniu |
| Legebleco: |
tre bona |
| Kunligmaniero: |
bindita |
|
|
