Forumo

Mi forlasas ĉi-tiun diskuton por ke mi devas iomete pripensadi ĉar mi plue ne vidas sencon tiel longe dikutadi sen ĉestado aliaj spertuloj rilate al esperanto. Estas interese diskuti pri io kion vi bone konas kaj respektas.

Laszlo mi respektas vin sed ankaŭ racie kiel vi ŝatas diri, ĉu nia diskutado estas fruktdona? Eble jes sed mi pensas nur donis plue da konfuzeco. En kerno de Esperanto estas fudamento, laŭ mia opinio ne finverkita.
Ĝi estas en koro de Esperanto. Ĉu ni devas tion akcepti? Se ni volas diskuti pri fudamento racie ni devas respekti tiun regularon,se
ne, eble iu estas devigita esplori dedukteblajn regulojn el modelfrazoj.

Mi longe sekvas vian artikolojn kiel aliuloj, vidu preskaŭ 2000 da vizitantoj kaj kia reago? De kiu? Kial? Ĉu ili(fakuloj) ne kuraĝas aŭ ne scias? Ĉu pro tio ĉar via pensmaniero ne similas al esperanto?Se esperanton devas ŝanĝi,jes ja devas, sed eble ni devas trovi novan manieron.

Mi alvokas lingvfakuloj por ke ili donu sian kontribuon ĉar skribi sen rezulto aŭ skribu nur ke temo en ĉi tiu forumo estas vivanta laŭ mi ne havas sencon. Do mi esperas ke vi komprenos miajn problemojn kiuj igis pli komplika kiam mi tralegis skribajxo de mia kara amiko Laszo-por mi tio estas gravega demando cxu li pravas-cxar ne nur mi bataladas kun ig kaj igx k.t.p.

Estimataj geesperantistoj mi kore salutas vin kaj provu paroli Esperanton! Viki-provu provoki min kun repondeco al la mia demando-tion kion Laszlo skribis estas aŭ la plej genia aĵo aŭ .........mi miras ke neniu de eminentaj instruistoj, akademianoj ne rimarkis la gravecon kaj kiel povas esti granda bona aŭ malbona influo al la vizitantoj..ne estu silentemaj multaj kiuj mi konas atendas respondon,respondon klaran, ĝustan,utilan.
Mi certas ke Laszlo respondis kaj pro tio mi antaŭdankas al li.

Jen admono de Zamenhof, kiun posteuloj fervore klopdas malrespekti:

Pri la uzado de formoj simplaj anstataŭ kunmetitaj
"La vorto “bezonesti” estas kunmetita tute regule, kaj vi povas ĝin uzadi. Sed entute ni konsilas pli uzadi ĉiam formojn simplajn anstataŭ kunmetitaj. Kunmetado de vortoj estas karaktera eco de la lingvo germana, kaj al tiu ĉi lingvo ĝi efektive donas grandan riĉecon de formoj; sed en nia lingvo la vortoj pleje estas pli naturaj kaj pli bonsonaj se ili estas ne kunligataj, sed uzataj aparte. - Lingvaj Respondoj - La Esperantisto, 1891, p.23."

Jen nur kelkaj el uzataj, falsaj derivaĵoj, kies komprenojn lingvolernantoj devas parkerigi:

troviĝi = ĉu ”iĝi trova” aǔ ”iĝi trovebla” aǔ ”trovi sin” aǔ ”iĝi trov_at/ant/a”, ktp.?
-korekte formulite laǔ arbitre difinita kompreno: trovebliĝi

vidiĝi = ĉu ”iĝi vida” aǔ ” iĝi videbla” aǔ ”vidi sin” aǔ ”iĝi vid_at/ant/a”, ktp.?
-korekte formulite laǔ arbitre difinita kompreno: videbliĝi

baniĝi = ĉu ”iĝi bana” aǔ ” iĝi banebla” aǔ ”bani sin” aǔ ”iĝi ban_at/ant/a”, ktp.?
-korekte formulite laǔ arbitre difinita kompreno: banitiĝi, bani sin

laviĝi = ĉu ”iĝi lava” aǔ ” iĝi lavebla” aǔ ”lavi sin” aǔ ”iĝi lav_at/ant/a”, ktp.?
-korekte formulite laǔ arbitre difinita kompreno: lavitiĝi, lavi sin

montriĝi = ĉu ”iĝi montra” aǔ ” iĝi montrebla” aǔ ”montri sin” aǔ ”iĝi montr_at/ant/a”, ktp.?
-korekte formulite laǔ arbitre difinita kompreno: montri sin

pruviĝi = ĉu ”iĝi pruva” aǔ ” iĝi pruvebla” aǔ ”pruvi sin” aǔ ”iĝi pruv_at/ant/a”, ktp.?
-korekte formulite laǔ arbitre difinita kompreno: pruvitiĝi

grimpiĝi = ĉu ”iĝi grimpa” aǔ ” iĝi grimpebla” aǔ ”grimpi sin” aǔ ”iĝi grimp_at/ant/a”, ktp.?
-korekte formulite laǔ arbitre difinita kompreno: grimpitiĝi

ekzameniĝi = ĉu ”iĝi ekzamena” aǔ ” iĝi ekzamenebla” aǔ ”ekzameni sin” aǔ ”iĝi ekzamen_at/ant/a”, ktp.?
-korekte formulite laǔ arbitre difinita kompreno: ekzamenitiĝi

Respondi Redakti Forigi

tukero
afiŝita je 2011-12-11 22:19:35
laszlo
afiŝita je 2011-11-03 10:33:23
Ekzistas du metodoj esprimi refleksivan agon. Por simpligi klarigon, mi uzos nur unu verbotempon.

1) per pronomoj kun akuzativo:
Mi beligis min.; Ni beligis nin.; Vi beligis vin.; Li/ŝi/ĝi beligis sin.; Ili beligis sin.

2) per formativo ”iĝ”:
Mi beliĝis.; Ni beliĝis.; Vi beliĝis.; Li/ŝi/ĝi beliĝis.; Ili beliĝis.

---Refleksiva frazo postulas transitivan verbon.

La n-ro 1) estas efektive refleksiva: subjekto + verbo transitiva + refleksiva pronomo formas klasike refleksivajn frazojn. La sufikso –ig- verbigas kaj transitivigas la adjektivan radikon „bel“.

La n-ro 2) ne estas refleksiva: subjekto + verbo netransitiva – refleksiva pronomo ne formas refleksivan frazon. La sufikso –iĝ- verbigas sed ne transitivigas la adjektivan radikon „bel“.

Mi konstatis ke en la (aglutina) turka la refleksivo esprimiĝas per la pasiva infikso. Ĉu en la (aglutina) hungara ankaŭ estas tiel?---

Ne dezirante ofendi iun, mi tamen konstatas ke nek Lazslo, nek iu alia hungara forumano respondis al la supra demando. Mi tre ĝojus ricevi la informon, ne nur pro ĉi tiu forumo.

Dankon, Laszlo, pro la klarigo. Ĝi estas helpa, kvankam ekzemplo en la tria persono kun substantiva subjekto eble estus pli klara, ĉar en la unua kaj dua personoj en la hungara (kaj rusa, hispana kaj turka) la pronoma subjekto estas elipsebla.
Viaj ekzemploj temas pri verbigo de adjektivo. “Beliĝi” signifas, atingi la staton de beleco. Tio ne estas ago, kvankam ĝi povas esti rezulto de ago, ekz. mendo de beligaj servoj. Ĝi ankaŭ povas esti rezulto de biologia evoluo. “Beligi” signifas, estigi la staton de beleco de iu aŭ io, do temas pri ago. Sekve “beliĝi” estas pasiva verbigo kaj “beligi “ estas aktiva verbigo.
Se “mi beliĝis”, tio signias ke iu aŭ io beligis min. “Mi estas beligita”, do estas pasiva traktito.
Se “mi beligas min”, mi aktive kaŭzas mian belecon (supozitan). Tio estas vere refleksiva konstato. La subjekto “mi” estas la aktiva frazero, “min” estas la akuzativa komplemento kiu esprimas la retrorilaton al la nominativa subjekto.
La vorto “*belita” estas kontraŭsistema, ĉar “ita” estas verba fleksiaĵo. Tial mi suspektas ke la (en hungara lingvo ne uzata) frazo ”Megszépített lettem” estus eventuale trafe tradukebla per “”Mi iĝis beligita” aŭ “Mi estas beligita”.