Diplomlaboraĵoj

Aŭtomataj Tradukiloj

La celo de ĉi tiu esplorado estis studi la ekzistantajn aŭtomatajn tradukilojn kaj serĉi eblojn por malaltigi la kostojn de tradukado de teknikaj dokumentoj. Oni esploris la ŝanĝojn en la postuloj, kiuj okazis en la fako de tradukado kaj studis kiaj tradukmodeloj ekzistas kaj kiel ili funkcias.

Kiom lingvo efikas sur la mondo? La utopioj kaj la politika programo de Esperanto laŭ brazilaj esperantistoj

Tiu disertaĵo celas kompreni larĝasence la Esperantan fenomenon en Brazilo laŭ la vidpunkto de ties filozofia bazo kaj lingvo-politika programo. La ĉefa esplor-demando estas, ĉu Brazilanoj vere lernas Esperanton kaj flegas tiun lingvon aparte pro tio, ke ĝi signifas apartan idealon por la mondo, kiu estas iusence, utopia, kaj ligita al la idearo historie ligita al Esperanto, kaj ĉu esperantistoj kaj ne-esperantistoj el Brazilo distingiĝas pri la subteno al tiuj ideoj. Por respondi la demandojn, mi devis: a. komprenigi, el kio fontas tiu utopia ideo ligita al Esperanto – pro tio, mi skizis diskuton pri la filozofia kaj historia bazo de Esperanto vidalvide la evoluon de la movado; b. ellabori soci-esploran instrumenton por enketi ĉe la brazila esperantistaro pri la filozofiaj ideoj ligitaj al Esperanto, kaj establi paralelon kun brazilaj ne-esperantistoj. La rezulto sugestas ke, dum esperantistoj kaj ne-esperantistoj subtenas la ideojn ligitajn al Esperanto – aparte tiuj kiuj aperas en la Manifesto de Prago – brazilaj esperantistoj pli forte identiĝas kun kelkaj el tiuj ideoj, kvankam malforte apogas la ideon pri lingvo-diverseco, kompare kun universitataj ne-esperantistoj.

Esperanto kun neatenditaĵoj: enunciativa studo de la marko -um

Tiu disertacio celas studi la markon -um en Esperanto laŭ enunciativa aliro, t.e. la Teorio de la Predikativaj kaj Enunciativaj Operacioj de Antoine Culioli. Esperanto estas lingvo kiun proponis Ludoviko Lazaro Zamenhof en 1887. La celo estis la ellaborado de lingvo kiu povus esti uzata por internacie komuniki. Kvankam unuavide la lingvo ŝajnas pli facile lernebla pro la maniero laŭ kiu ĝi estis kreita, ekzistas iuj neregulaĵoj (fakte neatenditaj) kiel la sufikso -um. Tiu sufikso povas esti uzata memstare aŭ lige kun radiko (tiu ĉi dua ebleco estas la plej ofta). Kiam la iniciatinto de la lingvo prezentis tiun sufikson, li difinis ĝin kiel sufikson sen propra signifo, uzeblan kiam aliaj sufiksoj ne taŭgas. Malgraŭ tio, la ambigueco de la sufikso ne malhelpis la Esperanto-parolantojn uzi ĝin por krei novajn vortojn. Ni provas tra pluraj hipotezoj eltrovi la funkciadon de tiu aparta sufikso.

Seksismaj Elementoj en la Lingvo Esperanto

Ĉi tiu esploro analizas la evoluajn tendencojn de seksismaj elementoj en la lingvo Esperanto. Malgraŭ sia origino kiel neŭtrala kaj justa helpa lingvo, Esperanto montras seksismajn fenomenojn en sia praktika uzo. La esploro celas analizi ĉi tiujn elementojn, kompreni iliajn historiajn kaj kulturajn kuntekstojn, kaj esplori ilian evoluon direkte al seksa egaleco. Seksismo manifestiĝas en diversaj aspektoj de la socio, inkluzive ekonomion, kulturon, politikon kaj edukadon. En la kampo de lingvo, seksismo signifas la uzadon de lingvaj formoj aŭ esprimoj kiuj reflektas aŭ fortigas seksisman ideologion aŭ sintenon. Determini kio estas seksisma lingvo dependas de la socia kunteksto, la intenco de la parolanto aŭ skribanto, kaj la sento de la aŭskultanto aŭ leganto. Ĉi tiu studo fokusas al identigo kaj priskribo de seksismaj elementoj en Esperanto, kaj taksas ĉu ili evoluis al pli egalecaj formoj tra la tempo. Ĉefaj trovoj montras ke plej multaj radikoj en Esperanto estas seksneŭtralaj, kaj ili ekhavas sekson per morfemoj kiel "vir-" (nur por bestoj) kaj "-in-". Kritikistoj argumentas ke la sufikso "-in-" ekzistas ekskluzive por virinoj, dum la vira termino restas la baza, reflektante enan seksismon. Malgraŭ proponoj por neŭtralaj morfemoj kiel "-iĉ-" kaj "-ip-", ili ne ricevis vastan akcepton. Aldone, en Esperanto mankas seksneŭtrala triapersona pronomo. La uzo de "li" por nekonata sekso aŭ "ĝi" por homoj kaŭzis kritikon. Neologismoj kiel "ri" kaj "ŝli" aperas, sed restas neoficialaj kaj malofte uzataj. La komparo kun la ĉina kaj la angla lingvoj servas kiel referencoj por malkovri kaj kompreni la seksismajn elementojn en Esperanto, ekzamenante malsamajn esprimojn de sekso kaj seksneŭtralajn vortojn en ĉi tiuj lingvoj. Tiuj komparoj donas komprenon pri eblaj evoluoj kaj reformoj en Esperanto, montrante malsamajn manierojn kiel seksismaj elementoj povas esti traktataj kaj neŭtraligitaj. La studo uzas kvantan lingvistikon por fari diakronan analizon de seksismaj elementoj en Esperanto. Ĉi tiu aliro inkluzivas ekzamenon de granda korpuso de tekstoj el diversaj periodoj por identigi ŝanĝojn en la uzo de sekso-markitaj vortoj kaj morfemoj. Statistikaj metodoj estas uzataj por kalkuli la frekvencon kaj longecon de sekso-markitaj vortoj, provizante komprenon pri iliaj uzotendencoj tra la tempo. Aldone, kompleksaj retaj kaj vektor-spacaj modeloj estas aplikataj por fari grandskalajn aŭtomatajn analizojn de vortkuntekstoj, rivelante ŝanĝojn direkte al pli neŭtrala lingvouzo. Ĉi tiu studo kontribuas al esperantologio per aplikado de nova metodologio kaj provizado de kompreno pri la evoluo de la lingvo rilate al seksa egaleco. La rezultoj celas subteni internajn lingvajn reformojn kaj respondi al kritikoj pri la supozeble seksisma strukturo kaj vortprovizo de Esperanto.

Ĉu Esperanto povus esti la vivŝnuro, kiun bezonas la lingva diverseco? : Implicoj de la uzo de la angla kaj Esperanto kiel lingua franca